Een voorbeeld uit een recente teambegeleiding.
De leidinggevende van het team wandelde met een paard aan een lang touw. Zolang
het paard vlot met hem meeliep, was de leidinggevende ontspannen onderzoekend
en hing het touw tussen hem en het paard slap. Toen bleef het paard echter
staan, en de leidinggevende nam ogenblikkelijk het touw erg kort vast, focuste
zijn aandacht op het paard en werd dwingerig naar het paard toe. Daar haakte het
paard op af qua communicatie: het bleef pal staan.
Toen ik als begeleider benoemde wat ik zag gebeuren, reageerde een van de teamleden onmiddellijk: “Ik herken dit. Jij kan erg switchen van vertrouwen naar controle. Liefst zou ik net zoals het paard doet, geen gehoor geven aan die controlerende modus, maar ik doe dan toch altijd braaf wat je van me vraagt, ook al klopt de manier waarop je op zo’n momenten communiceert voor mij absoluut niet.”
Bam… Opgekropte frustratie van jaren bespreekbaar gemaakt doordat het zichtbaar gemaakt werd door het gedrag van een paard. Het werd de aanzet voor een boeiend gesprek rond de impact van vertrouwen op de manier van communiceren van de leidinggevende. Het touw kreeg een betekenis voor het team: de lengte van het touw geeft de graad van vertrouwen weer en bepaalt de manier van communiceren: hoe korter het touw, hoe lager het vertrouwen, hoe controlerender de communicatie.
We hadden het met het hele team over wat in hun onderlinge communicatie ‘de juiste lengte van het touw’ is. Niet alleen vanuit de leidinggevende maar vanuit het hele team. Ze gingen daar eerst mee aan de slag in het wandelen met de paarden: wat is de ‘juiste’ lengte van het touw? Hoe kan je, als het paard blijft staan, je boodschap krachtiger maken zonder in controle te schieten? Of zonder ‘braaf’ te zijn? Oude ladingen werden uitgesproken, mensen gaven open feedback aan elkaar over wat ze zagen gebeuren en er werden afspraken gemaakt om onderling meer te checken of boodschappen wel overkomen zoals ze bedoeld zijn. Ook werd afgesproken om naar elkaar toe – in alle hiërarchische richtingen – on the spot irritaties ladingloos te durven benoemen.
Tot op vandaag heeft de metafoor van het touw z’n effect in dat team: het teamlid dat tijdens de sessie het gedrag van de leidinggevende naar het paard toe herkende, liet me weten dat ze niet meer ‘braaf’ reageert op dwingende communicatie. Ze geeft nu aan dat het touw voor haar te kort voelt en het best wat langer mag… Horse Power!